İş bulma sürecine geçmeden önce arkaplana bakalım.

Türkiye iş anlamında oldukça rekabetçi bir piyasaya sahip. Doğal olarak bu da bir arz-talep dengesi sorunu. Her sene üniversitelerden mezun olan yüzbinlerce insan iş bulmak isteyen kişi talebini artırıyor. Arz ise ülkedeki özel sektörün büyümesi ve gelişmesi ile doğrudan alakalı. Ekonomi iyiye gittiğinde, piyasa koşulları olumlu olduğunda hem yeni şirketler hızla açılıyor ve nitelikli iş gücü ihtiyacı duyuyorlar hem de mevcutta var olan şirketler büyümeye giderek yeni fırsatlar yaratmış oluyorlar.

2008 krizindeki dibe vurmadan sonra bir ölçüde toparlanma ve büyüme gördük ancak 2014 itibariyle bu pozitif gidişat tekrar yavaşlamışa benziyor. 2016 itibariyle baktığımızda yüksek nitelikte iş gücü arayan işlerde bir daralma ve bu arztaki azalmaya bağlı olarak kaliteli iş bulmak konusunda artmış olan bir rekabet ver.

Daha başka bir trend ise, global olarak büyük kurumsal yapılardan daha küçük start-up benzeri yeni girişimlere bir kayma olması bu da büyük ve marka prestiji yüksek, çalışan markası kuvvetli şirketlerde iş bulmayı zorlaştırıyor.

Arka plan bu.

Bu sebeple iş bulmak isteyen kişilerin kendi kontrolünde olanları sonuna kadar kullanmaları gerekiyor. Neler iş arayan kişinin kontrolünde?

1. Eğitime yatırım yapın.
   • İşverenlerce en çok dikkat edilen konu bu. İş tecrübesi çok önemli olsa da kariyerinizde hangi kıdeme gelirseniz gelin, mezun olduğunuz okulların etkisi kaybolmuyor. İTÜ mezunu hep bir İTÜ mezunu olarak görülüyor. Evet biraz şekilci, ancak durum ne yazık ki çoğu şirkette bu şekilde.
   • Henüz öğrencilik dönemindeyseniz girebileceğiniz en iyi okullara girmek için kendinize yatırım yapın. Bu hayat boyu karşılığını alacağınız bir yatırım olacak
   • Çoktan mezun olduysanız ve kuvvetli bir eğitim arka planınız yoksa bir yüksek lisans programına kaydolmayı veya yüksek nitelikli uzaktan öğrenme ve sertifika programlarına katılmayı değerlendirin. Özellikle yüksek lisans programlarına harcanacak iki veya daha fazla senenin deyip deymeceğini iyi düşünün. Bugünün koşullarında bir çok vakada bu enerjiyi başka işler üretmeye harcamak daha doğru olabilir.
2. Geçmişinizi zenginleştirin.
   • Stajlar, gönüllü işler, hobi olarak başlayan websiteleri, beceriler (fotoğrafçılık, webdesign, seo gibi konularda tecrübe kazanmak için başlangıç maliyetleri artık çok düşük ve bunlar değer bulan beceriler), gerçek iş tecrübeleri peşinden koşun.
   • Çıraklık – ustalık ilişkileri yakalamaya çalışın. Mentorluk Programları’nı araştırın.
3. Online profilinizi cilalayın.
   • Facebook’ta, Twitter’da, Instagram’da profesyonel olmayan ve negatif algılanabilecek içerikler paylaşıyorsanız bunları dışarı kapalı hale getirin. Gelecek paylaşımlarınızda özenli olun. Unutmayın size işi alan işveren sizin o şirketi temsil edip edemeyeceğinizi de düşünür ve şirketi doğru temsil etmeyecek bir kişiyi, becerileri iyi olsa dahi işe alma kararı almakta zorlanır. Kendi şansınızı azaltmayın.
   • LinkedIn başta olmak üzere profesyonel profilinizi cilalayın. İlk bakışta kolay anlaşılır, sizi doğru ifade eden, dürüst ve gerçekçi ancak etkileyici bir şekilde kendiniz anlatın. Bu konuda desteğe ihtiyacınız varsa bir profesyonelden yardım alın.
   • Kendiniz görünür kılın, online çevre ve takipçi sayınızı arttıracak faliyetlerde bulunmayı ihmal etmeyin.
4. CV/Özgeçmişinizi doğru tasarlayın.
   • Bir CV’yi yanlış hazırlamanın onlarca yolu var. Çok uzun, çok kısa, aşırı detayda kaybolan, hiç detaya girmeyen, imla hataları içeren, karmaşık tasarlanmış vb.
   • CV’niz sizi en doğru anlatan bir film fragmanı gibi düşünün. Sizinle ilgili her şeyi anlatmak zorunda değil ancak kabaca sizin temel becerilerinizi, hangi alanda çalışmak istediğinizi, ne konularda iyi olduğunuzu anlatmalı.
   • Eğitim ve iş geçmişinizi eksiksiz bir şekilde girin, tarih hatası yapmayın.
   • Doğru hazırlanmış bir CV iş bulmak konusundaki en etkili silahlardan biridir ve nasıl hazırlandığı tamamen sizin kontrolünüzdedir, bu fırsatı doğru kullanın. Ne yapacağınız konusunda kararsızsanız veya kendi becerilerinizi en doğru şekilde öne çıkaramadığınızı düşünüyorsanız profesyonel yardım alın.
5. Network’ünüzü geniş tutun.
   • En iyi iş fırsatları ikinci derece tanıdıklarınızdan gelecektir. (Bu konuda bkz: Strength of Weak Ties)
   • Tanımadığınız insanlara rastgele davet göndermek yerine ortak ilgi alanları üzerinden diyaloglar başlatın.
   • Sizin beceri ve ilgi alanlarınızla örtüşen konularda online diyaloglara katılın, ilgili gruplarda aktif olun hatta daha da iyisi LinkedIn ve Google+ gibi platformlarda benzer grupları başlatın.
   • Sektörünüzde yüzyüze tanışabileceğiniz ve ilişki geliştirebileceğiniz fırsatları kollayın, iki eliniz kanda olsa da bunlara dahil olmanın bir yolunu bulun.
6. İş Arama Sitelerini ihmal etmeyin.
   • Kariyer.net, yenibiris.com ve türevlerini ihmal etmeyin. Çoğu şirket burayı hala ana aday kaynağı olarak kullanıyor.
   • Bu platformlarda standart CV’nizi yüklemekten fazlasını yapın. Kendi iş alanınızdaki en önemli ve en sık aranan “keyword”lerle ilgili araştırma yapın ve bu sitelerdeki aday profilinizi bu detaylarla süsleyin. Unutmayın bu sitelerde profilinizin bir insan tarafından görüntülenmesi için önce keyword aramalarından geçmesi gerekiyor. Yani ilk rakibiniz bilgisayarlar, onların dilinden konuşacak profiller tasarlayın. (Kısa cümleler, anahtar kelimeler, maddeler vb.)
7. Arama motorlarının gücünü kullanın.
   • Google gibi şirketler başta olmak üzere bir çok işveren artık kendi platformalarında “Bu alanda bir iş fırsatı olduğunda bana haber ver” gibi özellikler barındırıyorlar. Örneğin Lojistik Uzmanı rolü için arayıştaysanız bu alanda çıkacak iş fırsatlarından ilk haberdar olmanın yollarını bulun. (Bkz: Google Alerts)
   • Boolean Arama nedir ve istediğiniz işi bulmanıza nasıl yardımcı olabilir araştırın.
8. Yüzyüze görüşmelerde mütevazi ve canayakın olun.
   • Bir çok iş görüşmesi katıldım ve yöneticilerden “bazı eksik yönleri var ama çok aklı başında birisi” veya “çok düzgün birisi, şu yönünü geliştirse şu departmanda olabilir” gibi sözleri çok işittim.
   • Hiç bir görüşmede “ne kadar itici birisiydi ama bu konuyu biliyor, haydi işe alalım” sözünü işitmedim.
   • İnsanlar öncelikle birlikte rahat çalışabilecekleri kişilerle birlikte olmak istiyorlar. Özgüvenli olacağım derken itici olmayın.
   • Kendi becerilerinze ve değerli olduğunuza güvenin. Ne kadar mütevazi olursanız olun, siz kendi becerilerinizi geliştirmek için çaba göstermişseniz ve kendinize inanıyorsanız bu karşı tarafa yansıyacaktır.
9. Ne istediğinizi bilin, pes etmeyin.
   • Her işi yaparımcı olmayın.
   • Hangi işleri iyi yapamayacağınızı söylemekten çekinmeyin. Bu neleri iyi yapacağınız söylediğinizde karşı tarafta daha çok güven yaratacaktır.
   • Ne alanda çalışmaya başlamak veya devam etmek istediğiniz rastgele belirlemeyin, kendi becerilerinizi keşfetmiş olmalısınız. Henüz keşfetmediyseniz kendinize yapacağınız en iyi yatırım bu olacaktır.
   • İş aramanın kendisi başlı başına bir mesaidir. Metodik olun ve enerjinizi zamana yayın.
   • Pes etmeyin.

Kısa bir sorunuz varsa bana iletisim@ozandagdeviren.com adresinden yazabilirsiniz.