Yurtiçi ve yurtdışı ayrımına tamamen farklı bakmaya başlamamız gereken bir dönemin eşiğinideyiz. Geçtiğimiz 50 yıllık dönemi, veya iş hayatı perspektifini dikkate alarak değerlendirirsek son iki jenerasyonu dikkate alırsak hem kültürel kavramlarda, hem ticari ve sosyal ilişkilerde yurt İÇİ ve DIŞI arasında net çizgiler çekildiğini görebiliriz.

Tabi ki 2000’li yılların başına kadar olan dönem içerisinde, Türkiye olarak dünyadan izole bir şekilde yaşamıyorduk. Yurtdışında bir çok ürün ihrac ediyor, kültürünü ve edebiyatını takip ediyor ve yurtdışı ile iş ilişkilerini sürdürüyorduk. İş hayatında kişiler açısından baktığımızda da net olarak yurtdışı seyahatleri ve iş gezilerini gözlemlemek mümkün.

Ancak içine girdiğimiz son 15 yıl, gelecek 15 yılın dinamiklerine ilişkin çok başka işaretler veriyor.

1. Yurtiçi ve yurtdışı sınırları esniyor. Özellikle Avrupa Birliği örneğinde, sınırların esnemesi kavramını sınır kapılarının ortadan kalkması, ya da sembolik öneme indirgenmesi olarak görmek mümkün. Bunun da ötesinde, özellikle beyaz yaka özel sektör çalışanları ve dünya standardında eğitim alan öğrenciler için ülke sınırlamaları “teorik” olarak kalkmış durumda. Bu her isteyenin istediği zaman ülke seçip gidebileceği anlamına gelmiyor tabi ki, ancak teorik olarak istediğiniz ülkeye gidip orada çalışmanız ve okumanızın önünde hiçbir engel yok.
2. Kültürler birbirlerinden çok daha fazla etkileniyor. Yurtdışında yaşama veya eğitim alma planı yapan ve yurtdışı planlarını yaparken neleri dikkate almak gerekir diye düşünen insanların karşısına çoğunlukla gidecekleri ülkeye daha önceden başka ülkelerden gitmiş insanların anıları, gözlemler ve yorumları çıkıyor. Dünyanın bir çok kültüründen, özellikle İngilizce konuşulan kültürlerinden sürekli etkileniyoruz. Amerika merkezli bir şirket olan Netflix üzerinden İngiliz yapımı Sherlock dizisini izlediğimiz zaman bir çok kültürel öğeye maruz kalmış oluyoruz. Daha da ötesinde artık hemen herkesin yakın (veya uzak) çevresinde ya yurtdışına çalışmaya ya da yurtdışında eğitim almaya gitmiş birkaç kişi var.
3. Türkiye sınırları içerisinde olsa ve hiç yurtdışına çıkmamış olsa dahi, çalıştığı şirketin genel merkezi yurtdışında olduğu için telekonferanslar ve videokonferanslar üzerinden yurtdışı ile sürekli temas halinde olan, yurtdışındaki iş ortaklarıyla çalışan bir çok kişi tanıyorum. Bu sadece iş dünyası için değil, aynı zamanda eğlence sektörü için de geçerli. Sevdiğiniz ve dinlediğiniz Türkçe şarkılara ek olarak yabancı sanatçıların Youtube kanallarını ve Twitter güncellemelerini takip ederek dünyanın farklı yerlerinde çekilmiş videolarını izliyoruz, hayatlarının farklı kesitlerini görüyoruz. Örnekler sınırsız.
4. Geleceğe ilişkin biraz spekülasyon yapacak olursak hem fiziki, hem kültürel ve iletişimsel sınırların daha da şeffaflaşacağını söylemek mümkün. Hatta dünyadaki tüm milliyetçi trendlere rağmen, sınırların şeffaflaşmasındaki bu gidişatın artarak devam edecek olması kaçınılmaz.

Tüm bu noktalarla vurgulamak istediğim temel düşünce şu:

Artık gelecek planı yaparken yurtiçinde mi kalmalıyım yoksa yurtdışına mı gitmeliyim sorusun sormak doğru değil. Bu durumun gerçekliğine tam olarak hakkını vermeyen yanlış bir soru. Doğru soru: Hem yurtiçinde konumlanabilen hem de yurtdışı ile temas içinde ve küresel olarak etkisi olan işleri nasıl yapabilirim? olmalı. Bu günden geleceğe bakarken eğer ki etki sahibi, güncel teknolojileri kullanan, faydalı/yaratıcı/karlı veya etkili işler yapmak gibi bir hedefimiz varsa bunun ancak küresel bir dünyanın parçası olarak yapılabileceğini kabul etmek lazım. Diğer bir değişle, artık sadece yurtiçinde kalmak ve yurtdışına kapalı bir şekilde düşünmek alternatif bile değil. Çekip yurtdışına gitme düşüncesinin ise farklı boyutları olsa da kısa düştüğü alanlar var. Kazanılacak en önemli farkındalık, bundan sonra ki dönemde (2015 – 2030) ne iş yaparsak yapalım hem yurtiçi hem de yurtdışı ile çalışacak olmamız.

Bu konuya benzer şu yazılar ilginizi çekebilir:

Türkiye’den Silikon Vadi’de etki yaratmış Udemy’nin Hikayesi

Özel Sektörde Kıymeti Bilinmeyen %5